Voeding en vocht bij ernstige zwangerschapsmisselijkheid en hyperemesis gravidarum (HG)
Voeding en vochtinname zijn grote uitdagingen voor vrouwen met ernstige zwangerschapsmisselijkheid of hyperemesis gravidarum (HG). Waar je normaal gesproken graag gezond en gevarieerd zou willen eten voor jezelf en je baby, lukt dat bij HG vaak simpelweg niet.
Alles staat tegen
Veel vrouwen met HG ervaren dat vrijwel elk soort voedsel tegenstaat. De smaak, geur of textuur kan al genoeg zijn om misselijkheid of braken op te wekken. Zelfs de geur van de koelkast of het bakken van vlees kan ondraaglijk zijn. Koken wordt daardoor vaak onmogelijk.
Daarnaast ontbreekt het vaak aan eetlust en energie. De constante misselijkheid maakt het moeilijk om überhaupt iets binnen te krijgen. En hoewel je je daar vaak zelf al schuldig over voelt, komt het helaas nog voor dat zorgverleners onterecht vragen of er sprake is van een eetstoornis.
Wat kun je wél doen?
Bij normale zwangerschapsmisselijkheid is het advies vaak om triggers te vermijden en te focussen op wat nog wél lukt. Bij HG ligt de nadruk echter in eerste instantie op vochtinname. Uitdroging is een serieus risico en moet zo snel mogelijk worden aangepakt.
Als het om voeding gaat, is het belangrijkste doel: iets binnenhouden. Gezond en gevarieerd eten is op dat moment ondergeschikt. Wat werkt, verschilt per vrouw – en soms zelfs per dag. Het kan gaan om voeding die totaal niet past binnen de standaardadviezen bij misselijkheid, zoals vetarme of licht verteerbare producten. Alles wat enigszins lukt, is goed genoeg.
Belangrijk om te onthouden
- Focus eerst op voldoende vochtinname
- Probeer kleine beetjes van wat je wél kunt verdragen
- Laat schuldgevoel los: dit is overleven, niet falen
- Zoek steun bij lotgenoten of gespecialiseerde zorgverleners
Praktische voedingstips bij hyperemesis gravidarum (HG)
Voeding en vocht binnenhouden tijdens een zwangerschap met ernstige zwangerschapsmisselijkheid of hyperemesis gravidarum (HG) is vaak een enorme uitdaging. Hieronder vind je praktische tips die kunnen helpen om toch iets binnen te krijgen en je situatie iets dragelijker te maken.
1. Laat anderen voor je koken
Probeer, waar mogelijk, het koken uit handen te geven. Zo vermijd je sterke kookgeuren die misselijkheid kunnen opwekken. Zelfs de geur van een open koelkast kan al te veel zijn.
2. Speel met temperatuur
Experimenteer met warme en koude voeding en dranken. Sommige vrouwen verdragen juist koude producten zoals waterijsjes of ijskoude drankjes beter, terwijl anderen baat hebben bij warme soep of thee. Lauwe producten vallen vaak het minst goed.
3. Blijf binnen je ‘comfort zone’
Heb je iets gevonden dat goed valt, zoals milkshakes of soep? Probeer daar dan op voort te bouwen. Voeg bijvoorbeeld fruit toe aan je milkshake of varieer met ingrediënten in je soep.
4. Alternatieve bronnen van vocht
Vocht is essentieel. Als drinken lastig is, probeer dan alternatieven zoals:
- Fruit: watermeloen, peer, appel
- Groente: komkommer, tomaat
- (Water)ijs
- Ontbijtdrankjes (rijk aan vezels, vitaminen en calcium)
- Sportdrankjes (aanvulling van elektrolyten)
- Vruchtensappen, frisdrank, thee of koffie
5. Let op textuur en smaak
Denk niet alleen aan wat je eet, maar ook aan hoe het aanvoelt en smaakt. Zachte, gladde of juist knapperige texturen kunnen verschil maken.
6. Geen schuldgevoel bij junkfood
Kun je alleen junkfood verdragen? Dat is oké. Elke calorie die je binnenhoudt, telt. Zelfs in fastfood zitten voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft.
7. Blijf proberen
Wat vandaag niet lukt, kan morgen wél goed vallen. Probeer regelmatig iets nieuws, ook al is het maar een klein hapje of slokje.
8. Zorg voor snelle snacks
Leg voedzame snacks binnen handbereik, zodat je iets kunt pakken zodra je trek voelt – zonder veel moeite of geurbelasting.
9. Beperk geuren in de koelkast
Sterk ruikende producten kunnen een trigger zijn. Houd je koelkast zo neutraal mogelijk. Heb je toch last van de geur? Bedenk vooraf wat je nodig hebt, houd je adem in, open de deur snel en pak het gewenste product. Of vraag iemand anders om het voor je te doen.
Disclaimer: Onderstaande documenten zijn deels tot stand gekomen door vrouwen die HG hebben of hebben gehad en op basis van hun ervaring tips geven. Dit is aangegeven met “patiëntervaring”. Enkele documenten zijn door een deskundige opgesteld. Dit is aangegeven met “deskundigebron”.
Inspiratielijst drinken HG Blad – februari 2015 – patientervaring
Inspiratielijst eten HG Blad – februari 2015- patientervaring
Eet en drink inspiratielijst – juli 2014 – patientervaring
Diëtistische begeleiding bij extreme zwangerschapsmisselijkheid en HG
Sinds augustus 2020 biedt Diëtistenpraktijk Novita gespecialiseerde begeleiding aan vrouwen met extreme zwangerschapsmisselijkheid en hyperemesis gravidarum (HG). Diëtist Laura Kool heeft zich verdiept in deze aandoening en met succes de training HG afgerond. Dankzij haar kennis en ervaring is zij een vast en vertrouwd aanspreekpunt tijdens jouw zwangerschap.
Persoonlijke begeleiding op maat
Laura begeleidt je stap voor stap bij het vinden van voeding en vochtinname die voor jou wél werkt. Of je nu net zwanger bent of al langer worstelt met HG, zij denkt met je mee en biedt praktische, haalbare adviezen die aansluiten bij jouw situatie.
Afspraak maken
Je kunt eenvoudig een afspraak maken via de website van Novita. Begeleiding is mogelijk in de praktijk, maar ook via videobellen – ideaal als je je niet goed genoeg voelt om te reizen.
👉 Voor meer informatie of het maken van een afspraak: Contact Diëtistenpraktijk Novita – Laura Kool
