HG en werk

Wanneer je je vanwege hyperemesis gravidarum (HG) ziekmeldt bij je werkgever, is deze wettelijk verplicht om je aan te melden bij een arbodienst. Vanuit daar wordt vaak binnen zes weken een afspraak gepland met een bedrijfsarts.

🔹 Hoe verloopt zo’n afspraak? In eerste instantie ontvang je meestal een uitnodiging voor een fysieke afspraak. Als je door de ernst van je klachten (misselijkheid, overgeven, vermoeidheid) niet in staat bent om te reizen of deel te nemen, kun je via je werkgever of de arbodienst vragen om een telefonische afspraak. Dit verzoek wordt meestal gehonoreerd wanneer je toelicht dat reizen medisch onverantwoord is.

🔹 Wat doet de bedrijfsarts? De bedrijfsarts beoordeelt je medische belastbaarheid en geeft advies aan de werkgever over:

• Of en in hoeverre je kunt werken
• Of er tijdelijk aangepast of ander werk mogelijk is
• De verwachte duur van je verzuim
• Begeleiding richting herstel of re-integratie

⚠️ Let op: Niet elke bedrijfsarts is bekend met de ernst van HG. Daarom is het verstandig om je goed voor te bereiden. Neem bijvoorbeeld documentatie of een informatief artikel mee over HG (bijvoorbeeld van Stichting ZEHG of info voor zorgprofessionals). Zo help je de bedrijfsarts om jouw situatie beter te begrijpen.

🔹 Wees open, eerlijk en duidelijk De informatie die je met de bedrijfsarts deelt, is in principe vertrouwelijk. Wees zo open mogelijk over hoe je je écht voelt. Probeer vooraf voor jezelf op een rij te zetten:

• Wat kun je op dit moment wel en niet?
• Welke klachten beperken je het meest?
• Wat zou je eventueel kunnen doen, als er aanpassingen worden gedaan?

📌 Een goed gesprek met de bedrijfsarts kan bijdragen aan erkenning van je klachten én aan een passende begeleiding tijdens je ziekteperiode.

Wanneer je je ziek hebt gemeld vanwege hyperemesis gravidarum (HG), kun je te maken krijgen met onbegrip of druk vanuit je werkgever – bijvoorbeeld om (weer) te komen werken of op kantoor te verschijnen.

Het is goed om te weten dat een werkgever verplichtingen heeft, maar ook grenzen.

🔹 Waarom reageert een werkgever soms zo? De financiële schade is meestal beperkt, omdat het UWV de loonkosten grotendeels overneemt bij zwangerschapsgerelateerde ziekte. Toch ervaren werkgevers praktische gevolgen, zoals:

• Onzekerheid over hoe lang je afwezig blijft
• Moeite met het regelen van vervanging
• Extra druk op collega’s Daarnaast stelt de Wet verbetering poortwachter eisen aan werkgevers om ziekteverzuim actief terug te dringen. Dit brengt verantwoordelijkheden én kosten met zich mee.

🔹 Wat kun jij doen? Blijf indien mogelijk in gesprek met je werkgever. Niemand is gebaat bij een conflict. Mocht je werkgever (direct of indirect) druk uitoefenen om te werken terwijl je daar fysiek of mentaal niet toe in staat bent, dan kun je het volgende doen:

• Verwijs naar het oordeel van de bedrijfsarts. Dit is bindend voor beide partijen.
• Geef aan dat je wílt meewerken aan herstel, maar dat je eerst goed moet herstellen om duurzaam terug te keren.

📌 Een werkgever mag je niet zomaar verplichten tot werk als de bedrijfsarts jou (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt heeft verklaard.

Bij langdurig ziekteverzuim door HG blijft de ZW-uitkering van het UWV via de werkgever doorlopen. De werkgever blijft jou dus uitbetalen.

Gedurende deze periode:

• Heb je regelmatig contact met de bedrijfsarts en je werkgever
• Wordt een Plan van Aanpak opgesteld waarin staat wat jij en je werkgever doen om herstel en werkhervatting te bevorderen
• Geldt steeds het laatste advies van de bedrijfsarts – dit kan tijdens de zwangerschap veranderen, afhankelijk van je situatie

Let op: als je het niet eens bent met de beoordeling van de bedrijfsarts, kun je een deskundigenoordeel aanvragen bij het UWV.

Veel vrouwen met HG geven aan dat werkgevers in een eerste zwangerschap vaak begrip tonen. Bij een tweede of derde zwangerschap verandert dit soms. Werkgevers kunnen vragen stellen als: “Wist je niet wat je te wachten stond?” of opmerkingen maken over je keuze om (weer) zwanger te worden.

Belangrijk om te weten:

• Een werkgever mag je niet aanspreken op het feit dat je (opnieuw) zwanger bent
• Je hebt géén toestemming nodig om zwanger te worden – ook niet als je eerder langdurig ziek was
• Elke zwangerschap is anders, en HG verloopt niet bij iedereen identiek

Veel vrouwen met een herhaalde HG-zwangerschap maken vooraf een plan over hoe ze deze periode willen aanpakken – denk aan ondersteuning in het huishouden, opvang voor andere kinderen, medische begeleiding, enz. Dit kan helpen bij het behouden van regie en het bespreekbaar maken van je situatie op het werk.

Heb je een tijdelijk contract en ben je tijdens je zwangerschap uitgevallen door HG? Dan is het goed om te weten wat jouw rechten zijn rondom verlenging.

🔹 Wat houdt een tijdelijk contract in? Een tijdelijk contract heeft een duidelijke einddatum. De werkgever is niet verplicht om dit contract te verlengen, ongeacht je functioneren of inzet voorafgaand aan je zwangerschap.

🔹 Mag zwangerschap de reden zijn voor geen verlenging? Nee, absoluut niet. Volgens de Wet gelijke behandeling mag zwangerschap geen rol spelen bij het besluit om wel of niet te verlengen. Dit geldt ook voor zwangerschapsgerelateerde klachten zoals HG. Je werkgever mag dat dus niet meewegen in zijn beslissing – ook niet indirect.

❗ In de praktijk zullen werkgevers zelden openlijk aangeven dat je zwangerschap de reden is voor het beëindigen van je contract. Ze verwijzen vaak naar “bedrijfseconomische redenen” of het “einde van de werkzaamheden”.

🔹 Heb je mogelijkheden om bezwaar te maken? Ja, maar het is lastig te bewijzen dat zwangerschap de reden was voor het niet verlengen van je contract. Toch kun je, als je vermoedens hebt van zwangerschapsdiscriminatie, contact opnemen met:

• Het College voor de Rechten van de Mens
• Het Juridisch Loket
• Je vakbond Zij kunnen samen met jou bekijken of er een klacht of melding ingediend kan worden.

📌 Belangrijk: laat je goed informeren en documenteer relevante communicatie met je werkgever, vooral als je signalen krijgt dat je zwangerschap een rol speelt bij beslissingen over je contract.

Wanneer je een contract voor onbepaalde tijd hebt en tijdens je zwangerschap ziek wordt door bijvoorbeeld hyperemesis gravidarum (HG), biedt de wet je sterke bescherming tegen ontslag.

🔹 Je mag niet ontslagen worden wegens ziekte tijdens zwangerschap Zolang je ziek bent en er sprake is van een zwangerschapsgerelateerde aandoening zoals HG, mag je werkgever je niet ontslaan. Dit is wettelijk geregeld, onder meer via de Wet Verbod op Opzegging tijdens Zwangerschap en de Wet verbetering poortwachter.

🔹 Werkgevers zijn verplicht je te ondersteunen Volgens de wet moet je werkgever samen met jou werken aan een re-integratietraject. De nadruk ligt op begeleiding, niet op beëindiging. Hierbij word je vaak begeleid door de bedrijfsartsen wordt er een Plan van Aanpak opgesteld.

🔹 Toch komt het voor: druk of ontslagpogingen In de praktijk gebeurt het soms toch dat werkgevers bij langdurige ziekte, zoals bij ernstige HG, druk uitoefenen of proberen om tot een beëindiging te komen. Denk aan opmerkingen, subtiele pressie of zelfs het aandringen op beëindiging met wederzijds goedvinden.

Belangrijk om te weten:

• Je bent niet verplicht akkoord te gaan met beëindiging van je contract.
• Je hebt recht op juridische bescherming, zeker tijdens zwangerschap en ziekte.
• Krijg je toch te maken met druk of ontslag? Neem contact op met je vakbond, het Juridisch Loket of een arbeidsjurist.

Als je een contract voor onbepaalde tijd hebt en ziek bent door een zwangerschapsgerelateerde aandoening zoals hyperemesis gravidarum (HG), ben je wettelijk goed beschermd.

🔹 Tijdens de eerste 2 jaar van ziekte mag je werkgever je in principe niet ontslaan. Dit heet het opzegverbod bij ziekte en geldt ook bij langdurige uitval.

🔹 Ook zwangerschap zelf en het bevallingsverlof vallen onder ontslagbescherming: je mag in deze periode niet worden ontslagen, ongeacht of je werkt of ziekgemeld bent.

🔹 Uitzonderingen op deze regels bestaan wel, bijvoorbeeld als je weigert mee te werken aan je re-integratie of het advies van de bedrijfsarts structureel negeert. Daarom is het belangrijk dat je:

• op tijd beschikbaar bent voor gesprekken
• eerlijk en open communiceert over je situatie
• meewerkt aan afspraken die medisch haalbaar zijn

📌 Bij dreigend ontslag of druk vanuit de werkgever is het verstandig om meteen contact op te nemen met een jurist, je rechtsbijstandverzekering of een vakbond. Zij kunnen je ondersteunen en adviseren over je rechten.

Soms stelt een werkgever voor om in onderling overleg uit elkaar te gaan via een vaststellingsovereenkomst (ook wel beëindigingsovereenkomst). Dit is een juridisch bindend document waarin staat dat beide partijen vrijwillig besluiten het dienstverband te beëindigen.

Belangrijke aandachtspunten:

• Je bent niet verplicht akkoord te gaan met zo’n overeenkomst
• De inhoud is onderhandelbaar (denk aan ontslagvergoeding, opzegtermijn, openstaande vakantiedagen)
• Je hebt recht op bedenktijd van 14 dagen na ondertekening
• Als de overeenkomst juridisch correct is opgesteld, kun je na afloop meestal een WW-uitkering aanvragen, ook als je zwanger bent

⚠️ Let op bij ziekte: Teken je deze overeenkomst terwijl je ziek bent (zoals bij HG), dan kan dit gevolgen hebben voor je recht op een Ziektewetuitkering van het UWV. Zij kunnen oordelen dat je je recht op loondoorbetaling hebt opgegeven. Dit kan leiden tot een afwijzing of vertraging van je uitkering.

💡 Laat daarom altijd een jurist of je rechtsbijstand de overeenkomst controleren vóór je tekent – zeker als je nog ziekgemeld bent.